Προλογικό σημείωμα
Φίλε Αναγνώστη,
Mε το δωδέκατο τεύχος των Δια-Κειμένων, το Εργαστήριο Συγκριτικής Γραμματολογίας του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του A.Π.Θ. εισέρχεται σε μια νέα φάση, περισσότερο «σύγχρονη». Αλλάζει μορφή το ετήσιο έντυπό του. Η έκδοσή του μετατρέπεται σε ηλεκτρονική και συμπίπτει με το θέμα της Παιδικής λογοτεχνίας, μια μορφή έντεχνου λόγου που το κοινό της είναι όλο και πιο εξειδικευμένο με την τεχνολογία. Επιλέξαμε να ασχοληθούμε με το συγκεκριμένο θέμα, γιατί η Παιδική λογοτεχνία όχι μόνο παραπέμπει σ’ ένα συνεχώς αυξανόμενο κοινό, αλλά κυρίως γιατί διαμορφώνει, σε μεγάλο βαθμό, το μελλοντικό αναγνωστικό κλασικό κοινό της λογοτεχνίας.
Η παιδική λογοτεχνία έχει άμεση σχέση με τη λογοτεχνία, που με τη σειρά της προϋποθέτει παιδεία, καημό προσωπικό και εσωτερική ανάγκη έκφρασης, κι αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον εξειδικευμένο πεδίο έρευνας. Αν με την πρώτη σκέψη η παιδική φαίνεται να παραπέμπει σε κάτι το αφελές ή το παραμυθένιο, σε κάτι το πολύ απλό, στην ουσία εκφράζει έναν αναγνώστη που ανακαλύπτει και ανακαλύπτεται.
Με στόχο λοιπόν την παιδική λογοτεχνική παραγωγή, σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο, εξετάζουμε στις σελίδες που ακολουθούν, πως αυτή εκφράζεται στον έντεχνο λόγο, ποια θεματική διαπραγματεύεται, ποια αποτελέσματα έχει, πόσο έχει αναπτυχθεί και γιατί και ποιο είναι το αναγνωστικό της κοινό. Η όλη ερευνητική προσπάθεια δεν εστιάστηκε μόνο γύρω από τη χρήση της γλώσσας. Επιδιώξαμε να καταγράψουμε και τη γνώμη των δημιουργών, οργανώνοντας μία συζήτηση στρογγυλής τραπέζης, πάνω στο ίδιο θέμα, με καταξιωμένους συγγραφείς του έντεχνου λόγου, που θέλησαν να εκφραστούν για το και μέσω του «νεανικού» τους κοινού, για να διατυπώσουν τις απόψεις τους για το πως βλέπουν την πολιτισμική δημιουργία τους και κυρίως πως την βιώνουν.
Οι ανακοινώσεις των ερευνητών που ακούστηκαν απετέλεσαν και τα πρακτικά της διεπιστημονικής ημερίδας, με θέμα : « Η Παιδική λογοτεχνία σήμερα: τάσεις και προοπτικές» που το Εργαστήριο Συγκριτικής Γραμματολογίας διοργάνωσε τη Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2009, στην αίθουσα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης του Δήμου Θεσσαλονίκης, στη διάρκεια της οποίας τέθηκαν ερωτήματα όπως : γιατί, πως και τι μπορεί να εκφράζει η παιδική λογοτεχνία, πως εισχωρεί στο κοινό της, πως αυτό αντιδρά κυρίως μπρος στην ετερότητα κλπ.
Οι απαντήσεις που δόθηκαν δημιούργησαν άλλες παραμέτρους, γεγονός θετικό, αφού το Εργαστήριο Συγκριτικής Γραμματολογίας στοχεύει στο να προβληματίζει το κοινό, ν’ ανοίγει νέους ορίζοντες, να διευρύνει στενές αντιλήψεις, καλώντας το σε μια ευρύτερη συζήτηση γύρω από θέματα της σύγχρονης έντεχνης γραφής, σε μια περίοδο μάλιστα όπου παράδοση, τεχνολογία και νέα κοινωνικά δεδομένα συναντώνται, ταυτίζονται και δημιουργούν κάτι καινούργιο. Η μεγάλη προσέλευση του κοινού και η συμμετοχή του με ερωτήσεις και τοποθετήσεις, υπήρξε για μας μεγάλη ικανοποίηση αφού μ’ αυτόν τον τρόπο επιτεύχθηκαν οι στόχοι μας.
Το τεύχος αυτό φιλοξενεί επιπλέον μελέτες από τη Ρουμανία και την Ισπανία, από τη Γαλλία και την Πολωνία, ακόμα κι από τη μακρινή Εσθονία. Επιπλέον νέοι επιστήμονες παρουσιάζουν βιβλιοκρισίες καινούριων εκδόσεων και εμπλουτίζουν την καταγραφή της γραμματολογικής έρευνας στη χώρα μας.
Όπως και τα προηγούμενα, το παρόν τεύχος εκδίδεται με τη συνδρομή του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ. το οποίο και ευχαριστούμε, καθώς και την Αντιδημαρχία Πολιτισμού του Δήμου Θεσσαλονίκης και το Κέντρο Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης για την μέχρι τώρα συνδρομή τους στη διοργάνωση των επιστημονικών ημερίδων του Εργαστηρίου, η πραγματοποίηση των οποίων γίνεται εκτός των στενών ακαδημαϊκών πλαισίων, συμβάλλοντας μ’ αυτόν τον τρόπο στην ευρύτερη διάδοση της πανεπιστημιακής έρευνας προς την κοινωνία και συνδέοντας με άρρηκτους δεσμούς την πόλη με την πανεπιστημιακή κοινότητα.
Το Εργαστήριο Συγκριτικής Γραμματολογίας του A.Π.Θ., δίνει για άλλη μια φορά δυναμικά το παρόν στον ευρύτερο ερευνητικό χώρο της Συγκριτικής Γραμματολογίας, καταθέτοντας τη συμβολή του στην έρευνα και στις συγκριτολογικές σπουδές, σε καιρούς χαλεπούς για τις ανθρωπιστικές σπουδές, όχι μόνο στο Α.Π.Θ. ή στη χώρα μας, αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Γι’ αυτό το λόγο ευχαριστούμε θερμά, όλους τους ερευνητές, Έλληνες και ξένους, που δέχθηκαν τη συνεργασία που τους προτείναμε. Τέλος εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας προς την Επιτροπή Ερευνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, που πάντα στέκεται αρωγός στην επίτευξη των ερευνητικών μας στόχων.